طرح كسب و كار (Business Plan)چیست؟ 
طرح كسب و كار سندي مكتوب است كه جزئيات كسب و كار پيشنهادي را مشخص ميكند. اين سند بايد ضمن تشريح موقعيت كنوني ، نيازها ، انتظارات و نتايج پيش بيني شده را شرح دهد و كليه جوانب آن را ارزيابي كند.
طرح هم براي صاحب آن و هم براي حمايت كنندگان مالي آن، به دلايل زير لازم است: 1- مهم آن است كه مالك درباره هدف خود از كسب و كار و منابعي كه براي آن نياز دارد به دقت فكر كند. اين موضوع در برآورد ميزان سرمايه مورد نياز، به وي كمك خواهد كرد. 2- بعيد به نظر ميرسد كه مالك كسب و كار، براي راه اندازي آن سرمايه كافي داشته باشد. حمايت كنندگان مالي- بانكها يا سرمايه گذاران ريسكي- بايد متقاعد شوند كه سرمايه گذاري در كسب و كار جديد، منطقي و درست است .3- فرض بر اين است كه اگر كسب و كار ايده خوبي نداشته باشد، هم براي صاحب آن و هم براي حمايت كنندگان مالي آن، بايد اين موضوع را در مرحله برنامه ريزي و قبل از هدر رفتن مقدار زيادي از زمان و هزينه، شناسايي كنند.
اجزاي يك طرح كسب و كار:
1- اهداف كلي 2- مشخصات مجري طرح و همكاران 3- تعريف و توصيف كسب و كار4- تحليل استراتژي بازار 5-تحليل مالي 6- خلاصه
طرح كسب و كار نشان دهنده چيست؟
آماده كردن يك طرح كسب و كار نتيجه نهايي روند طرح ريزي نيست ، بلكه تحقق طرح ، هدف نهايي است . با اين وجود نوشتن طرح يك مرحله مياني مهم است. طرح نشان مي دهد كه بمنظور يك كسب و كار پایدار ، بررسيهاي دقيق در ايجاد كسب و كار انجام شده است و براي راه اندازي آن كارآفرين ، وظيفه اش را انجام داده است.
هدف طرح چیست؟
وجود يك طرح كسب و كار ، صرفنظر از اندازه كسب و كار آن ، به همان اندازه كه براي راه اندازي مهم است براي يك كسب و كار برقرار ( پایدار ) نيز مهم است. اين طرح چهار عمل اصلي را انجام مي دهد: 1- به مدير يا كارآفرين كمك مي كند كه جوانب و پيشرفت پروژه يا كسب و كارش را مشخص ، متمركز و بررسي كنند. 2- يك چهارچوب منطقي و حساب شده ايجاد ميكند تا در آن يك حرفه بتواند توسعه يابد و تدابير مربوط به آن حرفه را در چند سال آينده دنبال ميكند.3- بعنوان مأخذ و مبنايي براي مذاكره با اشخاص ثالث مانند سهامداران ، دفاتر نمايندگي ، بانكها ، سرمايه گذاران و ... بكار مي رود.4- معياري را براي سنجش وضعيت واقعي كسب و كار در برابرآنچه كه بايد باشد، ارائه مي‌دهد.
همانطور كه دو شغل مثل هم وجود ندارد ، بنابراين طرحهاي كسب و كار مانند هم نيز وجود ندارد. از آنجائيكه ، برخي موضوعات در طرح به يك طيفي از كسب و كارها مرتبط هستند بنابراين اين امر مهم است كه مفاد و مندرجات طرحها با امور فردي متناسب باشد. با اين حال ، بيشتر طرحها از يك ساختار آزموده شده و نظر عمومي بر روي ( در مورد ) آماده سازي طرحي كه بطور وسيعي قابل اجراست متابعت مي‌كنند. طرح كسب و كار مي بايست نگرشي واقع بين از پيش‌بيني‌ها و مقاصد بلندمدت داشته باشد. اين ديد و نگرش چهارچوبي را به وجود ميآورد كه طرح بايد در آن فعاليت كند و نهايتاً يا موفق مي شود يا شكست ميخورد. براي كارآفريناني كه به دنبال حمايت خارجي هستند ، آماده كردن يك طرح جامع ، موفقيت را در افزايش بودجهها يا تجهيز پشتيبان ضمانت نخواهد كرد. عدم وجود يك طرح منطقي ، يقينا شكست را حتمي خواهد كرد.
اهميت پروسه در چیست؟
ايجاد يك طرح كسب و كار رضايت بخش امري پردردسر اما ضروري است. روند برنامه ريزي ، مديران يا كارآفرينان را وادار ميكند كه كاملا دريابند آنچه را كه مي خواهند بدست بياورند. حتي اگر هيچ حمايت خارجي هم نياز نباشد ، طرح كسب و كار مي تواند براي دوري گزيدن از اشتباهات يا تشخيص فرصتهاي پنهاني نقش حياتي را بازي كند.
براي عده بسيار زيادي از كارآفرينان و طراحان ، روند طرح ريزي ( فكر ، مذاكره ، تحقيق ، تجزيه و تحليل ) به اندازه طرح نهايي و يا حتي بيشتر از آن مفيد است. بنابراين حتي اگر به يك طرح رسمي نياز نداريد ، درباره روند طرح ريزي بطور دقيقي فكر كند. اين كار مي تواند سود زيادي براي طرح كسب و كار شما داشته باشد يك طرح مكتوب واضح با بسته بندي جذاب سبب خواهد شد تا حاميان ، سرمايه گذاران و ... آسانتر به آن گرايش پيدا كنند . يك طرح كسب و كار كاملا آماده نشان خواهد داد كه مديران يا كارآفرينان، كار را مي شناسند و آنها را براي پيشرفت طرح بر حسب فرآوريها ، مديريت، سرمايهها و مهمتر از همه بازارهاي اقتصادي و رقابت انديشيده اند.
دلایل نوشتن طرح کسب و کار چیست؟
اساساً طرح کسب و کار نوشته می‌شود تا بتواند در وهله اول راهنمای سازمان در فعالیت خود برای رسیدن به اهدافش باشد. علاوه بر این، کاربرد مهم و اصلی طرح کسب و کار هنگامی است که سازمان نیاز دارد فرد یا سازمانی برای انجام کاری قانع نماید. اگرچه معمولاً طرح کسب و کار برای تأمین سرمایه استفاده می‌شود ولی در مواقع دیگر نظیر فروش کسب و کار و ادغام دو شرکت (Merger & Aquisition) و قرارداد مشارکت در پروژه‌ها (Joint Venture) نیز به کار می‌رود.
قالب‌های ارائه طرح کسب و کار چگونه است؟
قالب‌های یک طرح کسب و کار بنا بر شرایط ارائه : 1- Elevator Pitch (یک ارائه مختصر ۳ دقیقه‌ای از خلاصه مدیریتی طرح کسب و کاربه صورت تیزر تبلیغاتی)2- ارائه‌ی شفاهی طرح با استفاده از ابزارهای بصری (اسلاید، نرم‌افزارهای گرافیکی و...) 3- مستندی که در اختیار ذینفعان خارج سازمان قرار می‌گیرد و دارای جزئیات کافی است4- طرح عملیاتی درون‌سازمانی: یک برنامه‌ی کاملاً دقیق و دربرگیرنده‌ی آن دسته از جزئیات برنامه‌ریزی است که به کار ذینفع برون‌سازمانی نمی‌آید ولی مدیریت برای عملیاتی ساختن برنامه به آن نیاز دارد. سبک نوشتاری این طرح غیررسمی‌تر است و صراحت بیشتری در مقایسه با طرح‌های برون‌سازمانی دارد.